Ακάθιστος Ύμνος

Αγαπητοί φίλοι

Οι εκκλησίες (όπως και τα σχολεία) δεν λειτουργούν κανονικά, σε μια προσπάθεια να μειωθεί η εξάπλωση του ιού που έχει σκορπίσει το θάνατο σε όλη τη γη. Όμως δεν έχουν σταματήσει να γίνονται θρησκευτικές τελετές χωρίς την παρουσία πολλών πιστών. Έτσι, απόψε οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί μπορούν να παρακολουθήσουν από απόσταση -με τη βοήθεια των τηλεοράσεων- την ειδική απογευματινή λειτουργία που ονομάζεται «Ακάθιστος  Ύμνος» ή «Χαιρετισμοί εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον».

Τι είναι ο Ακάθιστος Ύμνος

Πρόκειται για έναν ύμνο προς την Παναγία μητέρα του Χριστού. Η ονομασία «ακάθιστος» προέρχεται από το ότι στη διάρκεια του ύμνου όλοι οι πιστοί μένουν ακάθιστοι (σε όρθια θέση, χωρίς να κάθονται σε καρέκλα). Αποτελείται από 24 στροφές (ονομάζονται «οίκοι») που οι πρώτοι στίχοι τους σχηματίζουν ακροστιχίδα σε αλφαβητική σειρά από το Α ως το Ω: πχ 1 Άγγελος πρωτοψάλτης… 2. Βλέπουσα η Αγία…,…24.Ω΄πανύμνητε Μήτερ…). Η ονομασία «Χαιρετισμοί» προέρχεται από τη λέξη «Χαίρε» που επαναλαμβάνει ο ιερέας και οι ψάλτες.

Η ειδική αυτή λειτουργία ακούγεται τις πέντε πρώτες Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής: τις πρώτες τέσσερις τμηματικά, ενώ την 5η Παρασκευή (όπως απόψε) ακούγεται ολόκληρος. Ανάμεσα σ’αυτές τις 24 στροφές, επαναλαμβάνεται (σαν «Ρεφαρίν») μια ακόμη στροφή, ο ύμνος «Τη Υπερμάχω» (στην εκκλησιαστική γλώσσα ονομάζεται «Κοντάκιον», από τη λέξη κοντός = σύντομος) ο οποίος αποτελεί μία περίληψη του θρησκευτικού θέματος που εορτάζεται. Το κείμενο του ύμνου, μαζί με μια σύντομη μετάφραση  μπορούμε να διαβάσουμε στη σελίδα «Φροντιστήριο Εκκλησιαστικής Υμνωδίας».

Πότε, από ποιον και γιατί γράφτηκε ο Ακάθιστος Ύμνος

Δεν είναι βέβαιο πότε ακριβώς και από ποιον γράφτηκε ο Ύμνος. Η εκκλησιαστική παράδοση, λέει ότι γράφτηκε σε μια βραδιά (πράγμα απίστευτο) στην Κωνσταντινούπολη το έτος 626 μ.Χ. Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος, έχοντας μαζί του το μεγαλύτερο τμήμα του βυζαντινού στρατού, βρίσκονταν σε εκστρατεία κατά των Περσών, ενός παλαιού εχθρού του ελληνισμού. Την απουσία του στρατού της Κωνσταντινούπολης, την πληροφορήθηκαν οι Άβαροι και άρχισαν σκληρή πολιορκία της Πόλης, χωρίς τελικά να καταφέρουν να την πάρουν. Το γεγονός αυτό, οι κάτοικοι το απέδωσαν σε θαύμα της Παναγίας, που σαν ανίκητος (υπέρμαχος) στρατηγός, τους βοήθησε σ΄αυτή τη δύσκολη στιγμή. Για να ευχαριστήσουν λοιπόν την προστάτιδά τους, έμειναν άγρυπνοι και ακάθιστοι στην εκκλησία της «Παναγίας των Βλαχερνών». Τότε, κατά την παράδοση, όρθιο το πλήθος ψάλλοντας τον «Ακάθιστο ύμνο» που γράφτηκε εκείνη τη νύχτα. ‘Όμως, μάλλον, δεν είναι αλήθεια, ούτε είναι γνωστό από ποιον γράφτηκε. Περισσότερες πληροφορίες θα βρούμε στην  wikipedia, ekklisiaonline.gr, schooltime.gr και στο Ορθόδοξος συναξαριστής.  Τη μουσική του ύμνου «Τη Υπερμάχω» ακούμε στο  orthodoxoiorizontes, ενώ ένα ιστορικό του Ακαθίστου ύμνου παρακολουθούμε στο βίντεο 

      Ολόκληρο το κείμενο της λειτουργίας θα το βρούμε στο romiosini.org.gr, ενώ όλη την εκκλησιαστική ακολουθία μπορούμε να παρακολουθήσουμε στο βίντεο. 

       Το απόγευμα, λοιπόν, συντονιζόμαστε στα τηλεοπτικά κανάλια που –ειδικά για φέτος- θα μεταδώσουν τη λειτουργία του Ακαθίστου Ύμνου.